Bitlis Şehir Tanıtımları

M

Misafir

Forum Okuru
Bitlis Şehir Tanıtımları
bitlis şehri bitlisli ünlüler bitlisten görüntüler bitlisin özellikleri bitlisin yeni görünümü
BİTLİS'İN TARİHİ

Geçmişi M.Ö. 2000'li yıllara dayanan bir yerleşim merkezi olan Bitlis il sınırları içinde Urartu, Pers, Mekadonya Krallığı, roma ve Bizans dönemlerine ait izlere rastlanmaktadır.

Halife Hz. Ömer zamanında (641) İslamiyetle tanışan Bitlis, Emeviler, Abbasiler ve Mervanilerin yönetiminde kalmıştır. Selçuklu ve Eyyubi Türkleri ile birlikte bölgeye gelen Müslüman Türklerden önce bölge, Türk iskanını Anadolu'da İslamiyetle tanışan Proto-Türklerle birlikte, Sultan Alparslan'dan beş buçuk asır önce görmüştür.

Bitlis, Müslüman Türklerin Anadolu'ya giriş tarihi olan 1071'den itibaren çeşitli Türk devlet ve beyliklerinin idarisinde (Safavi, Selçuklu, Eyyubi, Ak Koyunlu, Kara Koyunlu Devletleri, Ahlatşahlar, Çandaroğulları, Şerefhanbey) Osmanlı İmparatorluğu'nun bölgeye hakim oluşuna kadar gelmiştir.

1537 tarihli bir icmal defterinde Bitlis, çevresindeki Tatvan, Ahlat, Muş, Bulanık ve Hınıs nahiyeleri kendisine bağlı olan bir Osmanlı ili olarak gösterilmektedir.

Daha sonra Muş sancağına bağlı bir kaza olarak 19. yüzyılın ortalarına kadar gelen Bitlis 1879'da Siirt, Muş, Genç, Bitlis Merkez sancaklarının bağlı olduğu 4 sancak, 19 kaza, 8 nahiye ve 2088 köyden oluşan vilayet merkezi olmuştur. Bitlis merkez sancağının sınırları bugünkü Bitlis ilinin sınırlarına denk düşmektedir.
Bitlis 17, 18 ve 19. yüzyıllarda bölgenin kültür ve sanat merkezi olmuştur. Dönemin medrese, cami, külliye, han, hamam gibi yapıları bugün ilin geçmişteki o parlak döneminin delili olarak ayakta durmaktadır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde monografisini çizdiği dört ilden biri Bitlis'tir. Seyahatnamenin Türkçeye çevrilen 6. cildinin 200 sayfayı aşkın bölümü Bitlis v eçevresini anlatmaktadır.

3 Mart 1916 tarihinde Ruslarca işgal edilen Bitlis, Gazi Mustafa Kemal Atatürk komutasındaki 16. Kolordu ve Çanakkale cephesinden gelen 2. Ordu birlikleri ile milis güçlerinin mücadelesi sonucu 8 Ağustos 1816'da düşman işgalinden kurtarılmıştır.
Birinci Dünya Savaşı başlarken nüfusu 60.000'e yaklaşan Bitlis, Rus işgali sırasında büyük bir yıkım ve göç yaşamış, özellikle Ermeni çetelerinin katliamı sonucu il merkezinin nüfusu birkaç yüz kişiye kadar inmiştir.
 
Bitlisin coğrafi konumu

BİTLİSİN COĞRAFİ KONUMU

Bitlis, Doğu Anadolu Bölgesi'nin yukarı Fırat ve yukarı Murat bölgelerinin sınırları üzerinde, Doğu Anadolu'yu Güneydoğu Anadolu'ya bağlayan doğal geçit üzerinde bir vadi kendi olarak kurulmuştur.

İl toprakları 41 derece 33 dakika, 43 derece 11 dakika doğu boylamları ile 37 derece 54 dakika, 38 derece 58 dakika kuzey enlemleri arasında olup, kuzeyde Ağrı (Patnos) ve Muş (Bulanık, Malazgirt), batıda Muş (Hasköy, Korkut) ve Batman (Sason, Kozluk), güneyde Sirt (Baykan, Şirvan), doğuda ise Van (Gevaş, Erciş) ile komşudur.
Deniz seviyesinden yüksekliği 1553 metre olan Bitlis'in alanı 6707 km2'dir. Bu alan il sınırları içerisinde kalan Van Gölü'nün göl alanı ile birlikte toplam 8583 km2'ye ulaşmaktadır.
 
Doğal şekilleri ve özellikleri

DOĞAL ŞEKİLLERİ VE ÖZELLİKLERİ
Bitlis, teknotik (Yer içi göçler nedeniyle ortaya çıkan olaylar) açısından aktif bir bölgedir. Bu itibarla Van Gölü'nün kuzey ve güney bölümleri birinci derece, ilin geri kalan bölümleri ise ikinci derece deprem kuşağı içerisinde yer alır. Genel olarak ilin yüzey şekillerini Van Gölü'nün güney ve kuzeyinde sıralanan volkanik yapılı dağlar ile bunlar arasındaki düzlükler oluşturur.
 
Dağlar:

Dağlar:
Güneydoğu Toros dağlarının uzantıları olan ve il topraklarının %71'ini kaplayan dağlar içerisinde 4058 metre yüksekliği ile ülkemizin ikinci en yüksek dağı olan Süphan dağ da yer almaktadır. Ayrıca 1441 yılında lav püskürmesini durduran ve jeomorfolojik özellikleri itibariyle ülkemizde birinci, Avrupa'da benzerleri arasında dördüncü sırada yer alan krater gölüne de sahip olan Nemrut dağı, Bitlis il sınırları içerisinde yer almaktadır.
 
Ovalar:

Ovalar:
İl topraklarının anca %10'unu oluşturan ovaların en önemlileri Ahlat, Arin ve Adilcevaz ovaları ve Muş Ovasının Güroymak ilçe sınırları içerisinde kalan kısmı ile Bitlis - Tatvan arasında bulunan Rahva düzlüğüdür.
 
Çaylar - Dereler:

Çaylar - Dereler:
Van Gölü yakınlarından doğan ve bölgedeki dağları derin vadilerle yardıktan sonra, il sınırlarını aşan Garzan ve Bitlis Çayı, Güzeldere, Akkız ve Horoz dereleri ile ilin kuzeyindeki dağlardan kaynak alan Karasu ve Mutki ilçesi Mahbuban yaylasından doğan Huyut Çayı ilin başlıca akarsularındandır.
 
Göller:

Göller:
Doğu Anadolu'da sınırları içerisinden en fazla göl bulunan il bitlistir. İlde Van, Nazik, Arin Aygır ve Nemrut krater gölleri bulunmaktadır.

Van Gölü Türkiyenin en büyük gölü olup 3713 km2'lik alanın 1876 km2'lık kısmı Bitlis sınırları içindedir. Çevredeki akarsulardan beslenen ve dışa açılan bir ayağı bulunmayan gölün suyu sodalı ve tuzludur. Van Gölünden ayrılarak oluşan Arin Gölünün suyu da sodalı ve tuzludur.
 
İklim:

İklim:
Meteorolojik Özellikler:

Denizden uzak ve dağlık bir bölgede yer alan Bitlis ilinde sert karasal iklim özellikleri görülür. Kışlar uzun, soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kuraktır. Van Gölü kıyısında gölün iklimi yumuşatması sonucu göl kıyı kesimi ile gölün etkisinden uzak bölgelerde kısmi farklılıklar görülür.

Kar seviyesinin ilde diğer bölgelere göre yüksek olması ve yerde kalış süresinin uzunluğu kış sporları ve kış turizmi için önemli imkanlar sağlar. Bu itibarla kayak sporu ilde başarılı ve yaygın olarak yapılan spor dalıdır.

Ayrıca il sınırları içindeki 215 km.lik Van Gölü kıyı şeridi ve üzerindeki kumsallar, kıyı turizmi açısından ayrı bir doğal kaynak oluşturur.
 
Doğal Bitki Örtüsü:

Doğal Bitki Örtüsü:
İl topraklarının %10'u ormanlık olup, Doğu Anadolu Bölgesinde en fazla orman alanına sahip illerin başında yer alır. İlin güneyindeki dağlık alanda yer alan ormanlarda hakim ağaç türü meşedir. Bundan başka soğuğa dayanıklı ardıçlar, yaban meyve ağaçları ile derin ve sulak vadi alanlarında söğüt, çınar, kavak ve ceviz ağaçları, yanında yer yer görülen yabani Antep fıstığı ağaçları genel ağaç türlerini oluşturmaktadır.
 
Yaban Hayvan Varlığı:

Yaban Hayvan Varlığı:
Bitlis ili yaban hayvan hayatı açısından önemli bir potansiyele sahiptir. sulak ve tarıma açılmamış verimli alanların çokluğu yaban hayatı için doğal gelişme ve koruma ortamı sağlar. İldeki göllerin ve su kaynaklarının çevreleri sayıca bol olan kaz, ördek türleri ile su kuşlarının konak alanlarıdır.

Keklik, bıldırcın, üveyik, toy gibi av kuşları yanında, yaban koyunu, dağ keçisi, yaban domuzu, ayı, kurt, vaşak, tavşan, tilki ve sansar gibi hayvanlar bölgedeki yaban hayvan potansiyelini oluşturur

Bu sosyal, kültürel ve ekonomik çöküntünün sonucu olarak 12 Haziran 1929'da 1509 sayılı Kanun'la Muş iline bağlanarak ilçe yapılan Bitlis, 1936 yılında yeniden il olmuştur. Ancak bu güzel şehir tüm çabalara rağmen Birinci Dünya Savaşı öncesi parlak günlerini yakalayamamıştır.
 
Geri
Üst