Çocuğun zekâsına etki eden faktörler
aile hayatına etki eden faktörler zekayı etkileyen faktörler
Zekâya ilişkin tüm kuramlar, zekâyı etkileyen genetik, biyolojik ve çevresel faktörler olduğunu ve zekânın geliştirilebilir olduğunu vurguluyor. Zekâyla ilgili olarak bilim adamları tarafından yapılan pek çok farklı tanımlamalar var. Çeşitli görüşlerden yararlanılarak zekâyı şu şekilde tanımlamak mümkün…
Zekâ; soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrama, akıl yürütme, problem çözme, karmaşık fikirleri kavrama, çabuk öğrenme gibi birçok işlevi içeren zihinsel bir kapasitedir.
Genetik biyolojik
Zekâ yeteneği genellikle benimsenen görüşe göre ana ve babadan gelen çok değişik etkenlerin rastlantısal birleşiminden oluşur. Ana babanın döl gözelerinde gen adı verilen ve kalıtımı belirleyen özellikler rastlantısal yolla çocuğa geçer. Ancak, zekâ üzerinde anne ve babadan aldığı genlerin önemi olduğu gibi çevrenin de çok önemli bir etkisi var.
Çevre faktörü önemli
İnsan döllenmeden başlayarak ölüme kadar bir çevre içinde yaşar. Çocuğun döl yatağında uygun beslenmesi, oksijen alımının yolunda gitmesi gerekir. Örneğin, güç bir doğum sırasında çocuğun soluğu uzun süre kesilirse, beyin gözleri ölür ve sonuçta zekâsı etkilenir. Doğumdan sonra insanın içinde yaşadığı dış çevresi, zekâyı etkileyen en önemli faktördür. Çevre, çocuğunuzun toplumsal gelişimi yani başkalarıyla olan ilişkileri, tutum ve davranışları üzerinde oldukça etkilidir. Çocuğunuzun yaşadığı yer, yanında bulunduğu her varlık, karıştırdığı bir kitap, dinlediği müzik, izlediği film, beslenme şekli, ısı, ışık gibi ihtiyaçları, onun fiziksel ve sosyal çevresini oluşturur. Çocuğunuza uygun fiziksel ve sosyal çevre ortamı sağlamak, çocuğun gelişimini olumlu yönde etkiler.
Çocuğun kişiliğini ailesi şekillendirir
Çocuğun gelişiminin çok hızlı olduğu ve kişilik özelliklerinin oluştuğu okul öncesi dönemde aile ortamı çocuğun hem sosyalleşmesi, hem de eğitimi açısından çok önemlidir. İlk yaşlarda uygun beslenme, ana babanın uyarması, ilgisi zekâyı geliştirir. İlgi ve uyarılmanın yetersiz olduğu bir evde zekâ kolay gelişemez. Bu bakımdan ilk yıllarda eksik uyarılma ve ilgi yokluğu sonraki çabalarla giderilemez. Zekâ gelişmesi yavaşlar. Okul çağına geldiğinde öğrenime hazır hale gelmeyebilir.
Zekâya ilişkin tüm kuramlar, zekâyı etkileyen genetik, biyolojik ve çevresel faktörler olduğunu ve zekânın geliştirilebilir olduğunu vurguluyor. Zekâyla ilgili olarak bilim adamları tarafından yapılan pek çok farklı tanımlamalar var. Çeşitli görüşlerden yararlanılarak zekâyı şu şekilde tanımlamak mümkün…
Zekâ; soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrama, akıl yürütme, problem çözme, karmaşık fikirleri kavrama, çabuk öğrenme gibi birçok işlevi içeren zihinsel bir kapasitedir.
Genetik biyolojik
Zekâ yeteneği genellikle benimsenen görüşe göre ana ve babadan gelen çok değişik etkenlerin rastlantısal birleşiminden oluşur. Ana babanın döl gözelerinde gen adı verilen ve kalıtımı belirleyen özellikler rastlantısal yolla çocuğa geçer. Ancak, zekâ üzerinde anne ve babadan aldığı genlerin önemi olduğu gibi çevrenin de çok önemli bir etkisi var.
Çevre faktörü önemli
İnsan döllenmeden başlayarak ölüme kadar bir çevre içinde yaşar. Çocuğun döl yatağında uygun beslenmesi, oksijen alımının yolunda gitmesi gerekir. Örneğin, güç bir doğum sırasında çocuğun soluğu uzun süre kesilirse, beyin gözleri ölür ve sonuçta zekâsı etkilenir. Doğumdan sonra insanın içinde yaşadığı dış çevresi, zekâyı etkileyen en önemli faktördür. Çevre, çocuğunuzun toplumsal gelişimi yani başkalarıyla olan ilişkileri, tutum ve davranışları üzerinde oldukça etkilidir. Çocuğunuzun yaşadığı yer, yanında bulunduğu her varlık, karıştırdığı bir kitap, dinlediği müzik, izlediği film, beslenme şekli, ısı, ışık gibi ihtiyaçları, onun fiziksel ve sosyal çevresini oluşturur. Çocuğunuza uygun fiziksel ve sosyal çevre ortamı sağlamak, çocuğun gelişimini olumlu yönde etkiler.
Çocuğun kişiliğini ailesi şekillendirir
Çocuğun gelişiminin çok hızlı olduğu ve kişilik özelliklerinin oluştuğu okul öncesi dönemde aile ortamı çocuğun hem sosyalleşmesi, hem de eğitimi açısından çok önemlidir. İlk yaşlarda uygun beslenme, ana babanın uyarması, ilgisi zekâyı geliştirir. İlgi ve uyarılmanın yetersiz olduğu bir evde zekâ kolay gelişemez. Bu bakımdan ilk yıllarda eksik uyarılma ve ilgi yokluğu sonraki çabalarla giderilemez. Zekâ gelişmesi yavaşlar. Okul çağına geldiğinde öğrenime hazır hale gelmeyebilir.
