Kis Aylarinda Egzersiz
Soğukta egzersiz güvenli mi? Bu soruya verilecek yanıt: “Genel olarak bakıldığında evet. Ancak gereken tedbirlerin alınması ve vücut ısısının korunması gerekiyor.”
Amerikan Egzersiz Konseyi sözcüsü Richard Cotton, soğuk havada spor yapanlara kat kat giyinmelerini öneriyor. Bu şekilde hava ısısına ve rüzgarın şiddetine göre uygun şekilde giyim ayarlanabiliyor.
Nasıl giyinilmesi gerektiğine etki eden birçok değişken olduğunu belirten Cotton, yürüyüş yapan birinin, uzun mesafe koşusu yapan birinden daha kalın giyinmesi gerektiğini söylüyor. Vücut ısısını çok yükseltmeyen spor dalları için daha fazla giyinilmesi tavsiye ediliyor.
Cotton, en alta bir tişört veya boğazlı fanila, üzerine sıcak tutan bir kazak ya da sweatshirt, en üste de rüzgara ve yağmura karşı koruyucu bir mont giyilmesini öneriyor. Bu şekilde sıcaklayınca bir kat kıyafet çıkararak uygun koşulu ayarlamak olanaklı. Teri emen tişört ve çoraplar özellikle önemli, çünkü deri üzerinde ter, üşümeyi artırıyor.
Cotton bere ve eldiven kullanılmasını da önemle hatırlatıyor. İnce pamuklu eldivenlerin kullanılması daha da konforlu. Vücut ısısının önemli bir bölümü ellerden kaybedildiğinden elleri sıcak tutmak, vücudu sıcak tutmakla eş anlamlı. Düşük sıcaklıklarda eller ve ayaklar çok üşüyor, çünkü vücut, hayati organları koruyabilmek için uç organların üşümesine göz yumarak buraları ısıtıyor. Hava çok soğuk olduğunda kullanılabilecek cerrah maskeleri ile ısınmayı kolaylaştırabilirsiniz.
NE KADAR SOĞUK?
Peki ama ‘çok soğuk’tan kasıt ne? Amerikan Egzersiz Konseyi, soğuk-rüzgar faktörünün -30 dereceyi bulması sonucu vücut ısısının tehlikeli şekilde düşmesiyle ortaya çıkan hipotermi ve yüz kaslarının soğuktan donması gibi risklere dikkat çekiyor. Soğuk-rüzgar faktöründe hem hava ısısı, hem de rüzgarın şiddeti önemli olduğundan, 0 derecede bir havada saatte 70km süratle esen rüzgar da aynı şekilde tehlike arz ediyor.
California’nın kayak merkezi Mammouth Lakes’de fitness ve kayak hocalığı yapan Suzanne Nottingham’a göre tehlike sınırında en büyük kılavuz, rahatlık hissiniz. Hava gerçekten çok soğuk olduğunda, sıkı giyinilmediği takdirde hipotermi riski çok büyük. Bu yüzden sınırların bilinmesi ve üşündüğünde giyinilmesi çok önemli.
Hipoterminin belirtileri arasında zihin karışıklığı, solgun yüz ve baş dönmesi sayılabilir. Bu durum bilinç yitimine kadr götürür, hatta ölümle sonuçlanabilir.
ALIŞKANLIK ÖNEMLİ
Açık havada egzersiz yapmanızın güvenliğini belirleyen diğer faktörler arasında, hava koşullarına ne kadar dayanıklı ve hazırlıklı olduğunuz da önem taşır. Örneğin Antalya’da yaşayan biri Ankara’da, Ankaralılar’dan daha büyük zorluk çeker.
Kayma ve düşme de karlı ve buzlu havalarda karşılaşılabilecek riskler arasında. Bu yüzden dikkatli olmakta yarar var. Uzmanlar, kaldırım ve yol kenarlarındaki karlar temizlenmeden koşuya çıkılmamasını tavsiye ediyor.
Belli bazı sağlık sorunları da beraberinde değişik önlemleri ve koşulları getirebiliyor. Örneğin kalp ve solunum yolu rahatsızlığı olanların daha dikkatli olması ve bir uzmana danışmasında yarar var. Astım krizleri de soğuk havalarda artabiliyor.
Hava soğuk olduğu ve yazın olduğu gibi çok terlemediğiniz halde bol bol su içmeyi unutmayın. Spordan önce ve sonra olduğu kadar, egzersiz sırasında da su içmelisiniz.
Kış ayları, kayak, snowboard ve paten gibi, yılın diğer zamanlarında faydalanılamayan spor olanakları sunar. Bu yüzden fazla endişelenmeyin; birkaç kat halinde giyinin ve tadını çıkarın.
Amerikan Egzersiz Konseyi sözcüsü Richard Cotton, soğuk havada spor yapanlara kat kat giyinmelerini öneriyor. Bu şekilde hava ısısına ve rüzgarın şiddetine göre uygun şekilde giyim ayarlanabiliyor.
Nasıl giyinilmesi gerektiğine etki eden birçok değişken olduğunu belirten Cotton, yürüyüş yapan birinin, uzun mesafe koşusu yapan birinden daha kalın giyinmesi gerektiğini söylüyor. Vücut ısısını çok yükseltmeyen spor dalları için daha fazla giyinilmesi tavsiye ediliyor.
Cotton, en alta bir tişört veya boğazlı fanila, üzerine sıcak tutan bir kazak ya da sweatshirt, en üste de rüzgara ve yağmura karşı koruyucu bir mont giyilmesini öneriyor. Bu şekilde sıcaklayınca bir kat kıyafet çıkararak uygun koşulu ayarlamak olanaklı. Teri emen tişört ve çoraplar özellikle önemli, çünkü deri üzerinde ter, üşümeyi artırıyor.
Cotton bere ve eldiven kullanılmasını da önemle hatırlatıyor. İnce pamuklu eldivenlerin kullanılması daha da konforlu. Vücut ısısının önemli bir bölümü ellerden kaybedildiğinden elleri sıcak tutmak, vücudu sıcak tutmakla eş anlamlı. Düşük sıcaklıklarda eller ve ayaklar çok üşüyor, çünkü vücut, hayati organları koruyabilmek için uç organların üşümesine göz yumarak buraları ısıtıyor. Hava çok soğuk olduğunda kullanılabilecek cerrah maskeleri ile ısınmayı kolaylaştırabilirsiniz.
NE KADAR SOĞUK?
Peki ama ‘çok soğuk’tan kasıt ne? Amerikan Egzersiz Konseyi, soğuk-rüzgar faktörünün -30 dereceyi bulması sonucu vücut ısısının tehlikeli şekilde düşmesiyle ortaya çıkan hipotermi ve yüz kaslarının soğuktan donması gibi risklere dikkat çekiyor. Soğuk-rüzgar faktöründe hem hava ısısı, hem de rüzgarın şiddeti önemli olduğundan, 0 derecede bir havada saatte 70km süratle esen rüzgar da aynı şekilde tehlike arz ediyor.
California’nın kayak merkezi Mammouth Lakes’de fitness ve kayak hocalığı yapan Suzanne Nottingham’a göre tehlike sınırında en büyük kılavuz, rahatlık hissiniz. Hava gerçekten çok soğuk olduğunda, sıkı giyinilmediği takdirde hipotermi riski çok büyük. Bu yüzden sınırların bilinmesi ve üşündüğünde giyinilmesi çok önemli.
Hipoterminin belirtileri arasında zihin karışıklığı, solgun yüz ve baş dönmesi sayılabilir. Bu durum bilinç yitimine kadr götürür, hatta ölümle sonuçlanabilir.
ALIŞKANLIK ÖNEMLİ
Açık havada egzersiz yapmanızın güvenliğini belirleyen diğer faktörler arasında, hava koşullarına ne kadar dayanıklı ve hazırlıklı olduğunuz da önem taşır. Örneğin Antalya’da yaşayan biri Ankara’da, Ankaralılar’dan daha büyük zorluk çeker.
Kayma ve düşme de karlı ve buzlu havalarda karşılaşılabilecek riskler arasında. Bu yüzden dikkatli olmakta yarar var. Uzmanlar, kaldırım ve yol kenarlarındaki karlar temizlenmeden koşuya çıkılmamasını tavsiye ediyor.
Belli bazı sağlık sorunları da beraberinde değişik önlemleri ve koşulları getirebiliyor. Örneğin kalp ve solunum yolu rahatsızlığı olanların daha dikkatli olması ve bir uzmana danışmasında yarar var. Astım krizleri de soğuk havalarda artabiliyor.
Hava soğuk olduğu ve yazın olduğu gibi çok terlemediğiniz halde bol bol su içmeyi unutmayın. Spordan önce ve sonra olduğu kadar, egzersiz sırasında da su içmelisiniz.
Kış ayları, kayak, snowboard ve paten gibi, yılın diğer zamanlarında faydalanılamayan spor olanakları sunar. Bu yüzden fazla endişelenmeyin; birkaç kat halinde giyinin ve tadını çıkarın.
