Mezhepler neden değişik?

  • Konbuyu başlatan Forum okuru
  • Başlangıç tarihi
F

Forum okuru

Forum Okuru
Mezhepler neden değişik?
Mezhepler arasında neden değişik kurallar var. Sebebi nedir.
 
Merhaba. Mezhepler arasında değişik kuralların olması yani ihtilaflı meseleleri üç sebebe dayandırarak özetleye biliriz.
1- Peygamber efendimiz vefat ettiğinde Kuran ve sünnetten başka bir şey bırakmamıştı. Bununla beraber kısa zaman içerisinde İslam ülkesi çok genişledi. Sahabe de İslam alemine dağıldılar. Herkes Peygamberden ne duydu ne gördü ise onu rivayet edip anlattı. Tabii olarak bu sahabenin her birisi Peygamber efendimizin söylediği veya yaptığı her şeyi duymamış ve görmemiştir. Bu değişik rivayetler ihtilafa sebebiyet vermiştir.

2- Bazı hadislerde ittifak vaki olduğu halde telakki ve anlayış hususunda ittifak vaki olmamıştır. Mesela Peygamber efendimiz buyuruyor ki, köpek ağzını sizden birisinin kabına koysa biri toprakla olmak üzere yedi defa onu yıkasın. İmamı Şafii bu Hadisi olduğu gibi kabul ediyor. Hanefi uleması ise biri toprakla olmak üzere yedi defa kabı yıkamayı emreden hadis mensuhtur ve bu hadis İslamın ilk gümlerinde varid olmuştur demişlerdir.

3- Çeşitli milletler İslam dinine girdiği için her milletin adeti ayrı, kanun nizamı ayrı idi. İmamı Azam ve arkadaşları Irak’ta, Evzaî ve arkadaşları Şam’da, Şafii ve arkadaşları Mısır da bulunuyorlardı. Bu gibi zevat her memleketin adet ve kanunlarını ele alıp İslamın süzgecinden geçirdiler ve o alanda çeşitli içtihatlarda bulundular. Ve bu sebeple ihtilaf meydana geldi.
 
4 Mezhepten başka bir mezhebi taklit etmek caiz değildir.
Aslında Kuran ve sünnetin terbiyesi altında; bildiğimiz dört müçtehitten başka; Sa’id b. Al-Museyeb, Atâ, Sufyanal-Sevrî Sufyan bin Uyayne, Evzaî ve Davud gibi bir çok müctehid yetişmiştir. Ama bunların mezhepleri zamanında tedvin edilmediği için yayılma istidadı göstermediler. Ancak Zeyd b. Ali ile Cafer al Sadık’ın mezhepleri zamanında tedvin edilmediği halde, onların mezhebinde bulunduklarını iddia eden Zeydiye ve Caferiye fırkaları vardır. İbni al Salah dört mezhepten başka mezhepleri taklit etmenin caiz olmadığına dair icmaı nakletmiştir.
Bu Hak mezheplerden birisini taklit eden kimse hayatı boyunca o mezhepte kalması gerekmez. İstediği zaman tamamen veya kısmen başka bir hak mezhebi taklit edebilir.
İbni Hacer şöyle diyor. Bir kimse bir meselede tabi olduğu mezhepten başka bir mezhebi taklit ederse o meseleye bağlı şeylerde de taklit etmesi gerekir. Mesela namazda Hanefi mezhebini taklit ederse abdest ve gusülde de taklit etmesi lazımdır.
İbni Ziyad ise diyor ki, Namaz ayrı abdest ayrıdır. Namazda Hanefi mezhebini taklit eden kimse abdestte de onu taklit etmesi gerekmez. Yani Abdesti Şafiye göre alır. Namazı Hanefi’ye göre kılarsa beis yoktur demiştir.
 
Geri
Üst