Resmi Defter Tutulmasi Koşullari

PaSikA

Yeni Üye
Üye
Resmi Defter Tutulmasi Koşullari
resmi defterler defter yazdırma süresi resmi defter yazdırma süresi süreleri
Talepte bulunulması
Resmi defter tutma işleminin başlayabilmesi için mirasın devlete geçmesi hali hariç, mirasçıların talebi gereklidir. ( TMK m.619/1 ) Mirasın devlete geçmesi halinde ise terekenin resmi defterinin tutulması talebi olmasa bile, Sulh Mahkemesi, re'sen resmi defteri düzenler. ( TMK m.631 )

Defter tutma talebinde bulunabilecek mirasçılar, yasal ( TMK m.495-500 ) ve atanmış ( TMK m.516 ) mirasçılardır. TMK m.572/1, mirasbırakanın sağlığında bütün mal varlığını miras sözleşmesiyle atadığı mirasçıya devretmesi durumunda, bu mirasçının resmi defter düzenlenmesini isteyebileceğini açıkça düzenlemektedir.

Buna mukabil, vasiyet alacaklıları ile tereke alacaklıların talebi ile terekenin resmi defterinin tutulması yoluna gidilemez. ( İnan Türk Medeni Hukuku Miras Hukuku – Prof.Dr.Ali Naim İnan , Prof.Dr.Şeref Ertaş, Yrd Doç.Dr.Hakan Albaş, 6.Bası, Seçkin Yayınları, Ankara, 2006 sayfa 512 )

Vasiyet alacaklısı, tüm tereke üzerinde mirasçı sıfatını haiz değildir. Alacaklıların ise alacaklarını temin etmek dışında tereke ile herhangi bir ilgileri yoktur. Alacaklılara yasal koşullar çerçevesinde, TMK m.632 ve devamı hükümleri uyarınca, resmi tasfiyeyi talep hakkı tanınmış olup, resmi tasfiye esnasında tereke defteri düzenlenirse de, TMK m.634/2 uyarınca düzenlenen bu defter, terekenin resmi defterinin düzenlenmesinden farklı sonuçları hedeflemektedir.

Tüm mirasçıların, resmi defter tutma talebinde bulunmasına gerek yoktur. Mirasçılardan herhangi birisinin talebi, diğerleri hakkında da etkili olur. ( TMK m.619/3 )

Tüm mirasçılar hakkında etkili olmanın bir sonucu da, resmi defter tutma talebinde bulunan mirasçının sonradan bu talebinden vazgeçmesinin, defter tutma işlemine son vermek için yeterli olmamasıdır. Yani mirasçılar arasında açıkça vazgeçen, mirasın mutlak kabulünü beyan eden ya da herhangi bir şekilde mirası reddetme hakkı kalmamış mirasçılar olsa dahi, Hakim, TMK m.627 uyarınca seçme hakkı olan ya da beyanı bilinmeyen tek bir mirasçı için dahi, terekenin resmi defterini düzenlenmesine devam edecektir.

Resmi defter tutma muamelesi, ancak tüm mirasçıların iştiraki ile durdurulabilir.

Türk Medeni Kanununun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzük hükümlerine göre, resmi defter tutma talebinin yazılı olmasına gerek yoktur.

Sözlü beyan, tutanağa geçirilerek, beyanda bulunana imza ettirilir. ( Tüzük m.40 )

b) Ehil olmak, mirası reddetme hakkının bulunması

Mirası reddeden mirasçının, mirasçılık sıfatı kendi iradesi ile sona ermiştir. Artık terekenin mal varlığı, borç ve sorumluluğu ile bir ilgisi kalmaz.

Ayrıca mirasçılıktan çıkarılanlar, ( TMK m.510-513 ) mirastan feragat edenler, ( TMK m.528-530 ) ve mirastan yoksun olanlar, ( TMK m.578-579 ) resmi defter tutulmasını isteyemezler. Zira, terekenin durumu hakkında resmi bilgi edinmelerinde bir menfaatleri ve sonuçta tereke ile ilgili kullanacakları bir tercih hakları yoktur.

Öte yandan mirası mutlak olarak kabul eden mirasçı ise defter tutulmasından kaynaklanacak menfaatten, ( terekenin aktifi ve pasifinden ayrıntılı ve resmen haberdar olmak, seçme hakkını kullanmak ve duruma göre sorumluluğunu sınırlandırmak haklarından ) peşinen vazgeçmiştir.

c) Talebin süresinde olması

Resmi defter tutma, mirasın reddine ilişkin usule uyulmak suretiyle, bir ay içinde istenir. ( TMK m.619/2 ) Tüzüğün 40 ıncı maddesine göre, TMK 606 ncı maddesinde öngörülen sürelerin işlemeye başladığı tarihten itibaren, bir ay içinde müracaat edilmelidir. Ayrık durumların dışında, kural olarak, mirasbırakanın ölüm günü sürenin başlangıç günüdür.

Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri, vasiyetname ile atanmış mirasçılar için ise mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten itibaren işlemeye
başlar. ( TMK m.606 )

Bir aylık süre, niteliği itibarıyla hak düşürücü süredir. ( Yargıtay 3.HD.06.01.1944 tarih, 14667 e. sayılı kararı, Miras Hukuku Tatbikatı - Lütfü Dalamanlı, Ankara, 1975 baskı, sayfa 361 Yargıtay 2.HD 24.06.1976, e.5052/k.5434 sayılı kararı, Miras Hukuku, Prof.Dr.M.Kemal Oğuzman, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1978, sayfa 361 Yargıtay 2.HD 21.11.2002 tarih 2002/11190 e. 2002/12820 k. sayılı kararı, YKD, Nisan 2003, sayfa 522 ) Talebin süresinde olup olmadığı, hakim tarafından re'sen dikkate alınır.

Önemli sebeplerin varlığı halinde ret süresinin uzatılması veya yeniden verilmesini düzenleyen, TMK m.615 hükmünün burada da uygulanıp uygulanmayacağı öğretide tartışma konusu olmuş, Sayın Oğuzman, Piotet'in bu eski tartışmada haklı olarak karşı çıktığını ve keza Esat Şener'in de haklı olarak karşı görüşte olduğunu belirtmiştir. Ancak, Sayın İnan-Ertaş-Albaş, bugün ekseriyetin belirtilen maddenin burada da uygulanmasını kabul ettiğini belirtmektedir.
 
Geri
Üst