Trend Analizi Nedir?
trend analizi trend analizi örnek nedir örneği nasıl yapılır
Tanım
Trend analizi, mali tablolarda yer alan kalemlerin zaman içerisinde gösterdikleri eğilimlerin incelenmesi ile yapılır. Trend analizi yapılırken, baz yılı izleyen yıllardaki mali tablo kalemlerinin baz yıla göre göstermiş oldukları eğilimler incelenir.
İnceleme
Trend analizindeki en önemli nokta baz yılın seçilmesindedir. Baz olarak seçilecek yıl işletme için çok başarılı veya çok başarısız bir yılı olmamalı, işletmenin normal ve tipik bir yılı olmalıdır. çünkü, baz yıl olarak işletmenin çok başarılı bir dönemi seçildiğinde, izleyen yıllardaki gelişmeler hakkında hatalı sonuçlara varılabileceği gibi, baz yıl olarak işletmenin çok başarısız bir dönemi seçildiğinde ise izleyen yıllarda işletmenin çok başarılı bir dönem geçirdiği yanlışına düşülebilir. Baz yılın seçiminde çeşitli kriterler uygulanacağı gibi geçmiş ekonomik olaylar göz önüne alınarak ve baz yılın herhangi bir kriz dönemini kapsamamasına dikkat edilmelidir. Baz yıl belirlendikten sonra, baz yıla ait mali tablo kalemleri endeks gibi düşünülerek 100 kabul edilebilir. Daha sonra baz yılı takip eden yıllardaki mali tablo kalemleri baz yıla oranlanarak 100 ile çarpılır. Böylece uzun bir dönem için işletmenin trendi ve değişiklikleri incelenmiş olur.
Trend analizi, işletmenin zaman içerisindeki gösterdiği eğilim hakkında bilgi vermesinin yanısıra, sektörle karşılaştırmada da kullanılmaktadır. Karşılaştırma, işletmenin mali tablo kalemleri endekslerinin sektörün ortalama endeksleri ile mukayesesi şeklinde yapılabilir. Yani sektörün eğilimi ile işletmenin eğilimi karşılaştırılır. Baz yılın seçilmesinde çeşitli hesaplamalar da yapılabilir. İşletmenin faaliyet gösterdiği endüstrideki firmaların halka arz oldukları tarihten itibaren mali tablo kalemlerinin aritmetik ortalaması alınarak her işletmeya ait ortalama mali tablolar bulunabilir. Bu her işletmeye ait ortalama mali tabloların da aritmetik ortalaması alınarak endüstriye ait bir mali tablolar elde edilir. Sonucunda ise, analiz yaptığımız işletmenin ortalama endüstri mali tablosuna en yakın yıla ait mali tablolarına sahip olduğu yılı baz yıl olarak alabiliriz.
Trend analizinde, belli bir tarih ve dönemler arasında mali tablolarda yer alan kalemlerdeki artış veya azalışların baz yıla göre değişikleri gözlenerek dinamik bir analiz yapılır. Trend analizi yapılırken inceleme döneminin uzun olması gerekmektedir. İnceleme döneminin bir kaç hesap dönemini kapsaması halinde trend analizi yapılmasının fazla bir anlamı yoktur. Analiz yapılırken mali tablo kalemleri enflasyondan arındırılıp veya dolar bazında analiz yapılabilir.
Trend analizinin bazı yetersizlikleri de mevcuttur. Birincisi, daha önce de değinildiği gibi, işletme için her yönden normal olan bir yıl baz yıl olarak seçilmelidir. İkincisi ise trend analizinin işletme hakkında ilk bakışta yanlış kanıların doğmasına olanak vermesidir. örneğin, mali tablolarda yer alan bazı kalemlerdeki önemsiz değişmeler bu yöntemle aşırı şekilde ifade edilebilir. Bu yüzden trend analizi yapılırken mali tablolarda yer alan kalemlerin tutarlarının da incelenmesi daha faydalı olacaktır. örneğin; aşağıda görüldüğü gibi bir işletmenin iki kalemini inceleyelim.
Trend analizi yöntemi ile yapılan analizlerde öncelikle bakılması gereken kalemler;
Görüldüğü gibi trend analizi şirketin baz döneme göre dönemler boyunca göstermiş olduğu gelişimi gösterir. Fakat bu analiz enflasyonist bir ortamda çok anlam taşımayabilir. Bunun için bu analizin dolar bazında yapılmasında yarar vardır.
borsamania.net
Tanım
Trend analizi, mali tablolarda yer alan kalemlerin zaman içerisinde gösterdikleri eğilimlerin incelenmesi ile yapılır. Trend analizi yapılırken, baz yılı izleyen yıllardaki mali tablo kalemlerinin baz yıla göre göstermiş oldukları eğilimler incelenir.
İnceleme
Trend analizindeki en önemli nokta baz yılın seçilmesindedir. Baz olarak seçilecek yıl işletme için çok başarılı veya çok başarısız bir yılı olmamalı, işletmenin normal ve tipik bir yılı olmalıdır. çünkü, baz yıl olarak işletmenin çok başarılı bir dönemi seçildiğinde, izleyen yıllardaki gelişmeler hakkında hatalı sonuçlara varılabileceği gibi, baz yıl olarak işletmenin çok başarısız bir dönemi seçildiğinde ise izleyen yıllarda işletmenin çok başarılı bir dönem geçirdiği yanlışına düşülebilir. Baz yılın seçiminde çeşitli kriterler uygulanacağı gibi geçmiş ekonomik olaylar göz önüne alınarak ve baz yılın herhangi bir kriz dönemini kapsamamasına dikkat edilmelidir. Baz yıl belirlendikten sonra, baz yıla ait mali tablo kalemleri endeks gibi düşünülerek 100 kabul edilebilir. Daha sonra baz yılı takip eden yıllardaki mali tablo kalemleri baz yıla oranlanarak 100 ile çarpılır. Böylece uzun bir dönem için işletmenin trendi ve değişiklikleri incelenmiş olur.
Trend analizi, işletmenin zaman içerisindeki gösterdiği eğilim hakkında bilgi vermesinin yanısıra, sektörle karşılaştırmada da kullanılmaktadır. Karşılaştırma, işletmenin mali tablo kalemleri endekslerinin sektörün ortalama endeksleri ile mukayesesi şeklinde yapılabilir. Yani sektörün eğilimi ile işletmenin eğilimi karşılaştırılır. Baz yılın seçilmesinde çeşitli hesaplamalar da yapılabilir. İşletmenin faaliyet gösterdiği endüstrideki firmaların halka arz oldukları tarihten itibaren mali tablo kalemlerinin aritmetik ortalaması alınarak her işletmeya ait ortalama mali tablolar bulunabilir. Bu her işletmeye ait ortalama mali tabloların da aritmetik ortalaması alınarak endüstriye ait bir mali tablolar elde edilir. Sonucunda ise, analiz yaptığımız işletmenin ortalama endüstri mali tablosuna en yakın yıla ait mali tablolarına sahip olduğu yılı baz yıl olarak alabiliriz.
Trend analizinde, belli bir tarih ve dönemler arasında mali tablolarda yer alan kalemlerdeki artış veya azalışların baz yıla göre değişikleri gözlenerek dinamik bir analiz yapılır. Trend analizi yapılırken inceleme döneminin uzun olması gerekmektedir. İnceleme döneminin bir kaç hesap dönemini kapsaması halinde trend analizi yapılmasının fazla bir anlamı yoktur. Analiz yapılırken mali tablo kalemleri enflasyondan arındırılıp veya dolar bazında analiz yapılabilir.
Trend analizinin bazı yetersizlikleri de mevcuttur. Birincisi, daha önce de değinildiği gibi, işletme için her yönden normal olan bir yıl baz yıl olarak seçilmelidir. İkincisi ise trend analizinin işletme hakkında ilk bakışta yanlış kanıların doğmasına olanak vermesidir. örneğin, mali tablolarda yer alan bazı kalemlerdeki önemsiz değişmeler bu yöntemle aşırı şekilde ifade edilebilir. Bu yüzden trend analizi yapılırken mali tablolarda yer alan kalemlerin tutarlarının da incelenmesi daha faydalı olacaktır. örneğin; aşağıda görüldüğü gibi bir işletmenin iki kalemini inceleyelim.
Trend analizi yöntemi ile yapılan analizlerde öncelikle bakılması gereken kalemler;
- Ticari alacakların ve satışların göstermiş oldukları eğilim,
- Stokların ve satışların göstermiş oldukları eğilim,
- Maddi duran varlıkların ve satışların göstermiş oldukları eğilim,
- Dönen varlıkların ve kısa süreli borçların göstermiş oldukları eğilim,
- Öz varlıkların ve borçların göstermiş oldukları eğilim,
- Maddi duran varlıkların ve öz kaynakların göstermiş oldukları eğilim,
- Satışların ve satılan malın maliyetinin göstermiş olukları eğilim,
- Satışların ve faaliyet karı ile net karın göstermiş oldukları eğilim,
- Öz kaynakların ve net karın göstermiş oldukları eğilimdir.
Görüldüğü gibi trend analizi şirketin baz döneme göre dönemler boyunca göstermiş olduğu gelişimi gösterir. Fakat bu analiz enflasyonist bir ortamda çok anlam taşımayabilir. Bunun için bu analizin dolar bazında yapılmasında yarar vardır.
borsamania.net
