Virginia Woolf

Bilge Gökçen

Yeni Üye
Üye
Virginia Woolf
'KENDİMİ SANA DOĞRU SAVURACAĞIM, YENİLMEKSİZİN VE BOYUN EĞMEDEN, EY ÖLÜM!"Faust"

Virginia Woolf adı, akla değişik resimler getiriyor. Çoğu olumlu, bazıları olumsuz.
Virginia Woolf, 28 yaşında, resmi görevlilere nanik yapan bir eğlence düşkünü; suratını isle karartmış, sakal-bıyık takıp, kaftan ve türban giyip erkek kılığına girmiş, habeşli prens taklidi yapıyor. Güya çok ciddi bir diplomatik heyetin üyesi, hiç ağzını açmıyor, H.M.S. Dreadnought gemisinde törenle karşılanıyor, suç ortakları erkek kardeşi Adrian ve onun arkadaşı Duncan Grant. Planladıkları bu şaka Londra gazetelerinin birinci sayfalarına geçiyor. Bu müziplik İngiliz Donanması'yla onu kumanda eden subayları güç duruma düşürüyor, çünkü onların üniversiteli çoluk çocuk tarafından bile işletilebildiklerini gösteriyor.


Üç yıl sonra 1913'te, 31 yaşındayken, sosyalist oluşundan kısa süre sonra, Kadın Ortak Çalışma Grubu'ndaki bir toplantıda yüzleri içtenlik dolu, 'isimleri bile kırlarda, bayırlardaki taşlar kadar ağır' işçi kadınları dinliyor, hiçbir şeye hafifçe dokunamıyor bu kadınlar, 'kurşunkalemleri süpürgeymiş gibi' kavrıyorlar, ağır kadınlar bunlar, gürbüz, başına buyruklar, kendilerine ait bir mizah duygusuna sahipler, ona boşanmanın, eğitimin, oy vermenin kadınlar için iyi olan her şey'in- önemini öğretiyorlar.

On sekiz yıl sonra, 49 yaşında, karşımıza başka bir halka açık toplantıdaki görüntüsüyle çıkıyor. Bu defa konuşmacı o; Londra Kadın Hizmetleri Cemiyeti'ne seslenen ateşli bir feminist. Onlardan ısrarla yuvadaki Meleği öldürmelerini istiyor, o Viktoria Dönemi'nden kalma, kadınlara her şeyden önce erkeklerini hoş tutmalarını, sevecen olmalarını, pohpohlamalarını, her türlü hile ve marifeti kullanarak kadınların da bir aklı olduğunu gizlemelerini öğütleyen yaratığı!

Bu Virginia Woolf, sert ve kararlı. Bir grup genç meslek kadınına yuvadaki Meleği boğmaya hazır olmaları gerektiğini, çünkü onu öldürmezlerse meleğin onların başarılı olma şanslarını öldüreceğini söylüyor. Bu meleğin peşinden gidenler, okuyucularını pohpohlayıp hoş tutmaya can atan nazlı yazar hanımlar oluyorlar, üzerine çiziktirdikleri kağıt kadar bile değeri olmayan cümleler yazıyorlar.

Bir yıl sonra yeniden rastlıyoruz ona, 50 yaşında, uluslararası üne sahip bir kişi, başarılı bir yazar ve eleştirmen. Trinity Colloge'in müdürü ondan Cambridge'deki Clark derslerini vermesini istiyor. Bu onura layık görülen ilk kadın, üstelik babası, edebiyatçı Sir Leslie Stephen'ın da bir zamanlar kabul ettiği bir onur. Artık üniversite öğrencisi çağında değil ama hala akademisyenlere nanik yapmaktan haz duyduğu için, öneriyi kibarca reddediyor.

Kadın erkek çoğu kişi, çokça peşinde koşulan onurlardan, bunların simgeldiği onaylamadan hoşlanır. O ise, pastadan pay kapıp sonra da hesap geldiğinde ödemek zorunda olmanın getireceği yozlaşmadan kaçınmak istiyordu. 'A Room of One's Own' (Kendine Ait Bir Oda) ve 'Three Guineas'da (Üç Guinea) kadınları lütfen öğrenciliğe kabul ettikleri için Oxford'la Cambridge'ı azalar. Kendine verilen onurdan vazgeçmek, Oxbridge profesörlerini azarlamayı sürdürme özgürlüğüne karşılık önemsiz bir belgedir. Gene de bu onurun babasından sonra kendisine de verilmesinden hoşlandığını gizlemeyecek kadar dürüsttü, babası olsa böyle onurlandırıldığı için onunla gurur duyardı. Yıllardır nanik yapmaya alışık olduğu için, Manchester Üniversitesi'nden önerilen onur üyeliğini ve Kraliyet Onur Nişanını'da reddetti.

Virginia Woolf'un bütün bu resimleri olumluydu. Onu cin gibi muzip haliyle, ateşli bir feminist olarak ve önerilen onur ve ünvanların yozlaştıramadığı ünlü bir yazar olarak gördük. Çağdaşları arasında onu o kadar yüce hatırlamayanlar da vardır. Bazılarına göre o, Bloomsbury'nin 'halsiz hamfendisi'dir; şahane bir münzevi, biri hakkında çıkan olumsuz bir eleştiriren sonra günlerce yataktan çıkmayan… Bazılarına göre ise Sanat Mabedi'nin cansıkıcı ve pek iddialı bir rahibesidir; ustalarına, Arnold Bennet ve H.G. Wells gibi devlere nasıl daha iyi romancı olabilecekleri konusunda akıllar veren, İngiliz romanının biçim ve içeriğini değiştirmeye kalkışan, onu kiremitten, sıvadan, iş anlaşmalarıyla banka hesaplarından arındırıp soldurmaya yeltenen bir fildişi kule esteti.

Bir de çok yakın arkadaşlarını eğlendirmek için kendi yarattığı bir resim var; soysop sahibi boş kafalı kadınlara dalkavukluk eden, hiç duraksamaksızın ya da pişmanlık duymaksızın, belki Galler Prensi gelecek diye onlardan birinin davetine gitmeyi yeğleyen, bu arada da Albert Einstein'la tanışma fırsatını kaçırdığından gülerek söz eden büyük burjuva züppesi Virginia Woolf.


devamı

ESERLERİ

The Voyage Out (Dışa Yolculuk, 1915;
Night and Day (Gece ve Gündüz) 1919;
Kew Gardens (Kew Bahçeleri) 1919;
Monday or Tuesday (Pazartesi ya da Salı) 1921;
Jacob's Room (Jocob'un Odası) 1922; The Commen Reader (1. Cilt) 1925;
Mrs. Dalloway, 1925;
To the Lightouse (Deniz Feneri) 1927;
Orlando, 1928;
A Room of One's Own (Kendine Ait Bir Oda) 1929;
The Waves (Dalgalar) 1931;
Letter to a Young Poet (Genç Bir Şaire Mektup) 1932, The Commen Reader (2. Cilt), 1932; Flush, 1933;
The Years (Yıllar), 1937;
Three Guineas (Üç Guinea), 1938;
Roger Fry; A Biography (Roger Fry; Bir Yaşam Öyküsü), 1940;
Between the Acts (Perde Arkası), 1941;
The Death or The Moth and Other Essays (Güvenin Ölümü ve Diğer Denemeler) 1942;
A Haunted House and Other Stories (Perili Ev ve Diğer Kısa Öyküler), 1944;
The Moment and Other Essays (O An ve Diğer Denemeler), 1947,
The Captain's Deathbed and Other Essays (Kaptanın Ölüm Döşeği ve Diğer Denemeler), 1950;
Virginia Woolf and Lytton Strache; Letters (Virgina Woolf ve Lytton Starchey: Mektuplar), 1956;
Granite and Rainbow (Granit ve Gökkuşağı) 1958;
Contemporary Writers (Çağdaş Yazarlar) 1965;
Collected Essays (Toplu Denemeler), 4 Cilt, 1967;
The Diary of Virginia Wollf 1915-1941 (V.W.'un Güncesi, 1915-1941) yayına hazırlayan Anne Olivier Bell, 1977,
5 Cilt; The Letters of Virginia Woolf 1888-1941 (V.W.'un Mektupları 1888-1941) yayına hazırlayan Nigel Nicolson ve Joanne Trautmann,
1975, 6 Cilt; Moments of Being (Varoluş Anları), New York, Harcourt Brace Jovanovich Yayınevi, 1976.
Türkçede Virginia Woolf
Mrs. Dalloway (Çeviren Tomris Uyar, III. Basım, Yeni Ankara Yayınları, İletişim Yayınları)
Deniz Feneri (Çeviren Naciye Aksekil Öncül, III. Basım, Milli Eğitim Bakanlığı Klasikleri, Can Yayınları)
Kendine Ait Bir Oda (Çeviren Suğra Öncü, II. Basım, Afa Yayınları)
Dalgalar (Çeviren Oya Dalgıç, II. Basım, Milliyet Yayınları, Ara Yayınları)
Not: Flash - Bir Köpeğin Romanı ve Between The Acts (Perde Arası) romanları ve Moments of Being (Varoluş Anları)
başlıklı denemeleri sırasıyla Fatih Özgüven, Tomris Uyar ve Roza Hakmen tarafından çevrilmektedir, 1992.
KAYNAK: Virginia Woolf / Yeni Başlayanlar İçin
 
Geri
Üst