Tarihte Bugün

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

2 Haziran

1793. Fransa'da Maximillian Robespierre öncülüğünde Jakobenler iktidarı ele geçirdi.
1924. ABD Kongresi, ülkede doğmuş olan bütün Amerikan yerlilerine oy hakkı tanıdı. 1948'e kadar kimi eyaletler yerlilere oy hakkını yaşama geçirmediler.
1926. Genel Nüfus Sayımı Hakkında Kanun kabul edildi.
1935. İlk kez pazar günü hafta sonu tatil ilan edildi.
1953. İngiltere Kraliçesi Elizabeth taç giydi.
1958. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü'nün demecine yayım yasağı getirildi ve hakkında soruşturma açıldı.
Aynı gün Ankara'da Spor Salonu çöktü; 5 bin kişilik salonda kimse bulunmadığı için can kaybı olmadı.
1960. Başbakan Cemal Gürsel, 28 Nisan olaylarında ve 27 Mayıs'ta ölenlerin Anıtkabir etrafına gömüleceğini açıkladı.
1961. Yurtdışında öğrenim görmek serbest bırakıldı.
1964. Kısa adı FKÖ olan Filistin Kurtuluş Örgütü kuruldu.
1966. De Valera İrlanda devlet başkanı oldu.
Aynı gün, Kıbrıs'ta Rumlar Lefkoşe'nin Türk kesimine giriş-çıkışı yasakladı.
1968. Kısmi senato, milletvekili ara, belediye ve muhtarlık seçimleri yapıldı;çıkan olaylarda 19 kişi öldü.
1977. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alpaslan Türkeş "Utanmaz Adam Bülent Ecevit'ten biz hesap soracağız" dedi.
1978. Madrid Büyükelçisi Zeki Kuneralp'in eşi Necla Kuneralp ile emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu öldürüldü. Suikastı bir Ermeni örgütü üstlendi.
1980. Osmanlı'dan bu yana devam eden buğday ve ekmek fiyatları üzerindeki devlet kontrolü kaldırıldı.
1981. Milli Güvenlik Konseyi siyasi parti mensuplarının uyacakları esasları belirledi.
Aynı gün, Devlet Başkanı Kenan Evren'in emri ve Futbol Federasyonu'nun kararıyla Ankaragücü futbol takımı birinci futbol ligine çıkarıldı.
1988. Toplu iş sözleşmesi görüşmeleri tıkandı. Direnişe geçen işçi sayısı 51 bin.
1992. Danimarka'da referandum yapıldı. Avrupa Birliği'nin esaslarını belirleyen Maastricht anlaşması reddedildi.
1994. Bursa'daki Tofaş fabrikalarında 2 bin 404 işçi işten çıkarıldı.
1995. Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir, Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkanı Pauline Green, Radikal lider Catherine Lalumiere ve Yeşiller sözcüsü Claudia Roth'u "fahişe" olarak niteledi.
1998. Adana'da meydana gelen depremde 144 kişi öldü.

Bugün Doğanlar:
1742. Fransız yazar Marquis de Sade.

Bugün Ölenler:
1927. Ressam Hüseyin Avni Lifij. Otoportre, Alegori-Savaş, Kadıköy'de Belediye Çalışmaları-Kalkınma, Mezarlık adlı yapıtları İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde bulunmaktadır.
1961. Tiyatro sanatçısı Nezihi Özsoy.
1971. Yazar Orhan Kemal. Modern Türk edebiyatının en büyük yazarlarından olan Kemal, siyasal görüşleri nedeniyle baskı ve kovuşturmalara uğramış, 30. sanat yılını hapiste karşılamıştı. Adına konulan Orhan Kemal Roman Armağanı her yıl yazarın ölüm gününde veriliyor. İlk ödülü 1972'de Yılmaz Güney Boynu Bükük Öldüler kitabıyla aldı.
1991. Şair Ahmet Arif. Şairin toplumcu-devrimci şiirlerinden seçmeler Hasretinden Prangalar Eskittim adıyla 1968'de yayımlandı.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

3 Haziran

1924.Faşist milisler İtalyan sosyalist lider Giacomo Matteotti’yi kaçırdı ve öldürdü.

1925.Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisiydi.

1935. Almanya düzenlenen binicilik yarışmalarında Sami Polatkan birinci oldu.

1942. Kişi başına ekmek miktarı 300 grama çıktı.

1957. Türkiye Güreş Milli Takımı serbest stilde Dünya Güreş Şampiyonu oldu.

1959. İzmir'de Demokrat gazetesi 1 ay kapatıldı. Gazeteci Adnan Düvenci ve Şeref Bakşık 16’şar ay hapis cezasına çarptırıldılar.

1959. Polis Zonguldak Maden İşçileri Kongresini dağıttı.

1964. Futbolun "Ordinaryüs"ü Lefter Küçükandonyadis, Fenerbahçe-Beşiktaş arasında oynanan jübile maçıyla futbola veda etti.

1974. Yitzak Rabin, İsrail'in yeni başbakanı oldu.
Aynı gün, Ressam Fikret Mualla'nın Fransa'dan getirilen kemikleri İstanbul Karacaahmet Mezarlığına gömüldü.

1976. Avrupa Komünizmi deyimi ilk kez İtalyan Komünist Partisi lideri Enrico Berlinguer tarafından kullanıldı.

1977. Bülent Ecevit "Türk halkı bu düzeni değiştirmeye karar vermiştir, ben duralarsam beni de aşarak amacına erişir," dedi.

1983. İngiltere'de Amerikan Hava Kuvvetleri'ne ait üsleri protesto eden 752 kişi tutuklandı.

1986. Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit hakkında bir konuşması nedeniyle dava açıldı.

1992. Meclis Hayali İhracat Araştırma Komisyonu Başkanı Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı ifade vermeye çağırdı. Özal'ın başbakanlığı döneminde hayali ihracata imkan sağladığı ve soruşturmaları geciktirdiği öne sürülüyordu.

1995. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aydın Güven Gürkan, Kilis, Yalova ve Karabük'ün il yapılması kararnamesini imzaladı. Sonra da, uygulamanın haksızlık olduğunu söyleyerek bakanlıktan istifa etti.


Bugün Doğanlar:
1925. Amerikalı aktör Tony Curtis.
1877. Fransız ressam Raoul Dufy.


Bugün Ölenler:
1875. Carmen operasının yaratıcısı, Fransız besteci George Bizet.
1924. Dava, Şato gibi yapıtlarıyla tanınan Çek yazar Franz Kafka
1963. Şair Nazım Hikmet Ran, Moskova'da sürgünde

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

4 Haziran

1844. Almanya'da Silezya bölgesinde dokumacılar ayaklandı.
1930. Türk Tarihi Tetkik Heyeti ilk toplantısını yaptı. Ekip 16 kişiden oluşuyordu. Heyet başkanlığına Tevfik Bey (Bıyıklıoğlu) seçildi.
1932. Türkiye'deki yabancıların kamu işlerinde çalışması yasaklandı.
1936. Fransa'da seçimleri sol kazandı. Halk Cephesi ittifakının lideri Sosyalist Leon Blum başbakan oldu.
1937. Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1944. II. Dünya Savaşı sırasında Alman harp gemileri ticaret gemisi biçimine sokularak Boğazlardan geçiyordu. İngiltere bu durumu Türkiye nezdinde protesto etti.
Aynı gün Müttefik kuvvetler Roma'yı ele geçirdi.
1945. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde tartışmalara neden olan. Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu kabul edildi.
1961. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı John F. Kennedy ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Başkanı Nikita Kruşçev Viyana'daki zirvede bir araya geldi.
1970. Manisa'da sağcılar mini etekli kızlarla uzun saçlı ve favorili erkeklere saldırdılar.
Aynı gün "Altın Portakal" Sinema Ödülünü başrolünü Yılmaz Güney'in oynadığı Bir Çirkin Adam filmi kazandı.
1972. California Üniversitesi profesörlerinden siyah eylemci Angela Yvonne Davis, gizli örgüt kurmak, cinayet ve adam kaçırma suçlarından beraat etti. Jürinin bütün üyeleri beyazdı.
204 belediye ve 3995 muhtarlık için seçim yapıldı; Adalet Partisi 100 belediye başkanlığı kazandı.
1974. Uluslararası Hukukçular Komitesi. Uganda'da İdi Amin'in iktidarı ele geçirmesinden bu yana 250 bin kişinin öldürüldüğünü açıkladı.
1979. 105 kişinin hayatını kaybettiği Kahramanmaraş olaylarının sanığı 885 kişinin davası başladı.
1981. Milli Güvenlik Konseyi'nin ölüm cezasını onayladığı sağ eylemci Cevat Karakaş idam edildi.
1986. İzmir 9 Eylül Üniversitesi'nde bir kız öğrenci "ramazan günü okula askılı elbiseyle geldiği" için polis tarafından dövüldü.
1989. Polonya'da ilk serbest seçimler yapıldı. Seçimleri Dayanışma kazandı.
1990. Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) resmen kuruldu.
1994. Radikal İslamcılar, Bangladeşli yazar Teslime Nesrin hakkında ölüm emri verdi. Yazar Teslime Nesrin İslam toplumunda kadının baskı altında olduğunu savunuyor.
Aynı gün Türkiye'de, iki heykeli, Türk örf ve adetlerine uygun olmadığı gerekçesiyle kaldırtan Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek, "Böyle sanatın içine tükürürüm" dedi.
1994. Kürt kökenli işadamı Savaş Buldan'la arkadaşları Adnan Yıldırım ve Hacı Koray, Bolu yakınlarında öldürülmüş olarak bulundu.
1995. 12 Eylül döneminde kapatılmış olan Adalet Partisi yeniden kuruldu.

Bugün Doğanlar:
İ. Ö. 470 Yunanlı Filozof Sokrates.
980. Davranışların en iyisi iyi niyetten doğandır..Niyetin en iyisi ise bilimden ortaya çıkandır diyen bilim adamı İbni Sina doğdu.
Bugün Ölenler:
1933. Modern şiirimizin öncülerinden Ahmet Haşim.
1989. İran'ın dini lideri Ayetullah Humeyni. Humeyni'nin ölümü nedeniyle Türkiye'de bayraklar yarıya indirildi.

 

[CaRiZmA]

Cevap: Tarihte Bugün

Emegine saglik!

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

5 Haziran

1923. Şile'de Rum Değirmenlik mahallesinde yangın çıktı; 550 Rum (çoğu terkedilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkan, 1 cami, 2 kilise yandı. 1500 kişi evsiz kaldı.
1926. İngiltere, Irak ve Türkiye arasında yapılan görüşmeler sonunda Musul sorunu çözüme kavuşturuldu.
1936. "Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.
1943. Arjantin'de askeri cunta hükümeti kuruldu. Cumhurbaşkanı Arturo Rawson hükümetin başına geçti.
1946. Türkiye Büyük Millet Meclisi "Sınıf esasına dayalı dernek ve parti" kurulmasına izin verdi.
Aynı gün Mecliste yeni Seçim Kanunu kabul edildi. Tek dereceli seçim esasına geçildi.
1947. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry S Truman savaş sonrası "komünizm tehdidi"ne karşı koymak için Batı Avrupa'ya yardım planı hazırlattı.
1950. Meclisten güvenoyu alan Menderes hükümeti ilk iş olarak ezanın Arapça okunması tartışmasını açtı. 16 Haziran'da Meclis ezanın Arapça okunması yasağını kaldırdı.
1958. Basına Baskılar sürüyor; Lüleburgaz'da yayımlanmakta olan Özdilek gazetesinin sahibi ve başyazarı Gültekin Arda 9 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1964. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson, Başbakan İsmet İnönü'ye sert uyarılar içeren bir mektup gönderdi. Mektupta Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) silahlarını kullanarak Kıbrıs'a çıkarma yapamayacağını bildirdi.
1966. Kısmi senato seçimleri yapıldı. Adalet Partisi 35, Cumhuriyet Halk Partisi 13, Millet Partisi 1, Türkiye İşçi Partisi 1, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 1, Yeni Türkiye Partisi 1 senatörlük kazandı.
1967. İsrail Mısır, Ürdün ve Suriye topraklarına girdi.
1970. Sağlık personeli açlık grevine başladı.
1971. Diyarbakır'da petrol bulundu.
1972. Melen hükümeti güvenoyu aldı.
Aynı gün zam istekleri kabul edilmeyen kasaplar boykot yaptı; İstanbul etsiz kaldı.
1975. Süveyş Kanalı 8 yıl aradan sonra uluslararası deniz trafiğine açıldı.
1977. Milletvekili genel seçimleri yapıldı. Cumhuriyet Halk Partisi 213, Adalet Partisi 189, Milli Selamet Partisi 24, Milliyetçi Hareket Partisi 16, Cumhuriyetçi Güven Partisi 3, Demokratik Parti 1 ve bağımsızlar 4 milletvekili çıkardı.
1979. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile petrol alımı dahil, çeşitli işbirliği konularında 6 sözleşme imzalandı.
Aynı gün Adalet Partisi Bitlis Senatörü Kamran İnan Adalet Partisi'nden ve Cumhuriyet Senatosu'ndan istifa etti.
1981. Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) Başkanı Gültekin Gazioğlu'nun vatandaşlıktan çıkarıldığını belirten karar Resmi Gazete'de yayımlandı.
1983. Sağ görüşlü Halil Esendağ ile Selçuk Duracık idam edildi.
1996. Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller hakkındaki mal varlığı soruşturması önergesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1996. Milliyet Abdi İpekçi Dostluk ve Barış Ödülü Yunanistan eski Başbakanı Konstantin Miçotakis'e verildi.

Bugün Doğanlar:
1883. ABD'li matematikçi ve iktisatçı John Maynard Keynes .
1878. Meksikalı devrimci köylü lideri Pancho Villa.
1899. İspanyol şair Federico Garcia Lorca.

Bugün Ölenler:
1862. İrlandalı yazar O' Henry .
1883. Bilimsel sosyalizmin kurucusu, "Das Kapital'in" yazarı, Alman filozof ve devrimci Karl Marx.
1964. Adalet Partisi genel başkanı, emekli Orgeneral Ragıp Gümüşpala.
1971. Tiyatro ve sinema oyuncusu Cahit Irgat. Dudaktan Kalbe, Kanlı Mezar gibi pek çok filmde ve Vişne Bahçesi, Fareler ve İnsanlar, Godot'yu Beklerken gibi çok sayıda tiyatro oyununda rol aldı. Tüm şiirlerini Irgatın Türküsü adlı kitapta topladı.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

6 Haziran

1944. Müttefikler Normandiya'ya çıkarma yaptı.
1947. Necip Fazıl Kısakürek Büyük Doğu dergisinde yayımlanan bir şiiri nedeniyle tutuklandı. Gerekçe; padişahlığı övmek ve Türklüğe hakaret etmek.
1949. İhtiyarlık Sigortası kabul edildi.
1958. Basına baskılar sürüyor; Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Ülkü Arman ile aynı gazetenin yazarı Oktay Verel 1'er yıl, cezaevinde bulunan Şinasi Nahit Berker'le Nihat Subaşı da 4'er ay hapis cezasına çarptırıldı.
1959. Konya'da şiddetli yağmur sel baskınına neden oldu; 4000 baş hayvan sele kapıldı.
1961. Ordu içindeki Silahlı Kuvvetler Birliği 1961 yılında bugün devlet başkanı Cemal Gürsel'e bir muhtıra verdi. Muhtırada görevden alınan Hava Kuvvetleri Komutanı İrfan Tansel'in göreve iadesi istendi. 8 Haziran'da İrfan Tansel Hava Kuvvetleri komutanlığına döndü.
1968. Amerikalı Senatör Robert Kennedy vurularak öldürüldü.
1971. İttihat gazetesi kapatıldı.
1977. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit "141.,142. ve 163. maddeler kalkacak" dedi.
1980. Süleyman Demirel başkanlığında Adalet Partisi azınlık hükümetinin kurulduğu Kasım 1979 tarihinden sonraki 6 ay içinde 1553 kişinin öldürüldüğü, 1918 kişinin yaralandığı bildirildi.
1983. Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Erdal İnönü seçildi.
Aynı gün, Milli Güvenlik Konseyi kısa adı MDP olan Milliyetçi Demokrasi Partisi'nin üç kurucu üyesini veto etti.
1985. Kamuoyunda "Pişmanlık Yasası" olarak anılan kanun kabul edildi. Yasaya göre ihbarda bulunan sanıkların cezalarında indirim yapılacak.
1988. Mardin ilindeki tarihsel zenginlikleriyle ünlü Hasankeyf kasabasının Ilısu Baraj Gölü'nün suları altında kalacağı bildirildi.
Aynı gün Yeşiller Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Profesör Doktor Celal Ertuğ seçildi.
1990. Mardin'in Dargeçit ilçesinde oturma eylemi yapan 11 kadın tutuklandı. Dargeçit esnafı tutuklamayı protesto etmek için kepenk kapattı.
1993. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü, eylül ayında yapılacak kurultayda adaylığını koymayacağını açıkladı.
1996. Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin başvurusu üzerine 53. Hükümetin güven oylamasının geçersiz olduğuna karar verdi. Bu karar üzerine Başbakan Mesut Yılmaz Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e Anayol hükümetinin istifasını verdi.
Aynı gün İşadamı Halis Toprak'ın, boşandığı eşi Ayşe Toprak'a 5 trilyon 100 milyar lira tazminat vermesi kesinleşti. Bu, Türkiye tarihinin en yüksek boşanma tazminatı oldu.
2000. Şili eski diktatörü Augusto Pinochet'in dokunulmazlığı kaldırıldı. Augusto Pinochet'in 17 yıl süren iktidarı süresince binlerce devrimci, demokrat öldürülmüş ya da kaybolmuştu.

Bugün Doğanlar:
1875. Alman yazar Thomas Mann.

Bugün Ölenler:
1832. İngiliz filozof Jeremy Bentham
1961. Sigmund Freud'la birlikte psikoanalizin kurucularından kabul edilen Alman psikanalizci Carl Jung
1968. Kurtuluş Savaşı komutanlarından Kazım Özalp.
1980. Ressam Hamit Görele.
1992. Gazeteci Hikmet Feridun Es.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

7 Haziran

1557. Mimar Sinan tarafından inşa edilen, Süleymaniye Camii açıldı.
1866. Anadolu'da kurulan ilk demiryolu hattı olan İzmir-Aydın demiryolu açıldı.
1914. Atlas Okyanusu'yla Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama Kanalı gemilere açıldı.
1929. Vatikan, bağımsız devlet oldu.
Aynı gün Ramsay MacDonald İngiltere'nin ikinci İşçi Partisi hükümetini kurdu.
1942. Etimesgut fabrikasında yapılan ilk Türk uçağı havalandı.
Aynı gün Amerika Birleşik Devletleri Midway Adası yakınlarındaki deniz savaşında Japonları yendi.
1943. Tifüs salgını başladı. 7 Haziran günü İstanbul'da bazı sinemalar kapatıldı ve eskicilerin satış yapması yasaklandı.
Aynı gün İtalyan askerleri Arnavutluk'tan çekilmeye başladı.
1945. Çalışma Bakanlığı kuruldu. Türkiye'nin ilk Çalışma Bakanı Konya Milletvekili Profesör Sadi Irmak oldu.
Aynı gün, Rıdvan Nafiz Ergüer, Kasım Gülek ve Ahmet Kutsi Tecer Cumhuriyet Halk Partisi genel yönetim kurulu üyeliğinden istifa ettiler.
1956. Demokrat Parti hükümetinin hazırladığı yeni Basın Kanunu Mecliste kabul edildi. Hürriyet Partisi adına konuşan Turan Güneş, "Bu kanunla, değil basın özgürlüğü, basın bile kalmayacak" dedi.
1957. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü "Dini siyasete alet etmeyi bazı politikacılar bir vasıta zannediyorlar" dedi.
1962. 100 kadar işsiz hamal İstanbul Vilayet binasına yürüyüş yaptı.
1964 26 ilde kısmi senato seçimleri yapıldı. Adalet Partisi 31, Cumhuriyet Halk Partisi 19, bağımsızlar 1 senatörlük elde etti.
1977. İşadamı Vehbi Koç "Hükümeti Cumhuriyet Halk Partisinin kurması yararlı olur" dedi.
Aynı gün, Semiha Yankı 13. Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda birinci oldu.
1978. 12 Mart dönemi askeri savcılarından Yaşar Değerli otomobiline konan bombayla yaralandı.
1982. Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği İdari Ateşesi Erkut Akbay uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.
1983. Milli Güvenlik Konseyi kısa adı HP olan Halkçı Parti ve kısa adı ANAP olan Anavatan Partisi'nin 7'şer kurucu üyesini veto etti.
1985. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Yönetim Kurulu, parlamento dışındaki partilerin etkinliklerini yayınlamama kararı aldı.
1990. Sosyal Demokrat Halkçı Parti'den (SHP) istifa eden 10 milletvekili Halkın Emek Partisi'ni (HEP) kurdu. İlk Genel Başkan Fehmi Işıklar'dı. HEP 3 yıl sonra 14 Temmuz günü Anayasa Mahkemesi'nce kapatıldı.
1994. Sosyetenin ünlü ismi Ayşegül Tecimer tarihi eser kaçakçılığından gözaltına alındı.
1995. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde, Türk vatandaşlarına, bulundukları ülke vatandaşlığına geçme hakkı veren yasa kabul edildi.
Aynı gün Ankara Musevi Cemaati Başkanı Profesör Yuda Yürüm arabasına konulan bombanın patlamasıyla yaralandı.
1996. Hükümeti kurma görevi 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'a verildi.
1999. Ankara Emniyeti'ndeki "telekulak" şebekesinin Başbakan Bülent Ecevit'in gizli ev telefonunu bile izlemeye aldığı ortaya çıktı.
2000. Yunanistan'da hükümet Avrupa Birliği'ne girildikten sonra verilecek yeni kimliklerde din hanesini kaldırma kararı aldı. Bu karar üzerine Yunan Ortadoks Kilisesi, geçen yıl bugün, halka protesto çağrısı yaptı.

Bugün Doğanlar:
1848. Fransız ressam Paul Gaugin.

Bugün Ölenler:
1994. İngiliz yazar Dennis Potter.
1987. Şair Cahit Zarifoğlu.
1980. ABD'li yazar Henry Miller.
1967. Ankara Sanat Tiyatrosu'nun kurucusu ve sanat yönetmeni Asaf Çiğiltepe.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

9 Haziran


1617. Sultan I. Ahmet tarafından İstanbul'da adıyla anılan meydanda 1609-1616 arasında Mimar Sedefkâr Mehmet Ağa'ya yaptırılan Sultanahmet Camii ibadete açıldı. Mavi, yeşil ve beyaz renkli çok güzel çinilerle bezendiği için Avrupalılarca "Mavi Cami" olarak adlandırılır.
Türkiye'nin altı minareli tek camisi olan Sultanahmet'in ibadethane bölümü 64 x 72 m. boyutlanandadır. 43 m. yüksekliğindeki merkezî kubbesinin çapı 33.4 m. olup Ayasofya'nın kubbesinden 2,6 m. daha büyüktür. Caminin içi 260 pencereyle aydınlatılmıştır. Yazıları Diyarbakırlı Seyyid Kasım Gubarî tarafından yazılmıştır. Çevresindeki yapılarla birlikte bir külliye oluşturur.
1923. Bulgaristan'da faşist askeri darbe.
1942. Anıtkabir proje yarışmasını Emin Onat ve Orhan Ada'nın kazandığı açıklandı.
1947. Türkiye, Dünya Sağlık Teşkilatı'na üye oldu.
1950. Adnan Menderes Demokrat Parti genel başkanlığına seçildi.
1951. Demokrat Parti Ankara İl Kongresi toplandı. Bazı delegeler, partiye kesecilerle midecilere değil, içtenlikle bağlı insanların gerekli olduğunu belirtti.
1955. Türk bayrağını yırtmaktan sanık 4 Amerikalı yapılan yargılamada beraat etti.
1956. Basına baskılar sürüyor; Halk gazetesi toplatıldı.
Aynı gün, Amerika Birleşik Devletleri'nde nükleer denizaltı George Washington suya indirildi.
1967. Parti Meclisi'nden güven isteme amacıyla istifa eden Bülent Ecevit oybirliğiyle yeniden Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreteri seçildi.
1969. İstanbul Üniversitesi'nde polis, öğrencilere müdahale etti. 29 öğrenci gözaltına alındı, 19 polis yaralandı. Üniversite kapatıldı ve sınavlar eylül ayına ertelendi. Danıştay, Üniversitenin kapatılma kararını 14 Haziran günü durdurdu.
1977. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alpaslan Türkeş "Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, sömürgecilerin yetişmesi, komünistlerin beslemesi, bölücülerin yardakçısı ve Demirperdenin baykuşudur" dedi.
Aynı gün, Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım Roma'da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü. Saldırıyı "Ermeni Soykırımı" ve "Ermeni Jenosit Örgütü" üstlendi.
1980. Altı ay içinde sekizinci kez devalüasyon yapıldı; Türk lirasının değeri yüzde 5,5-8,8 arasında düşürüldü. Aynı gün yapılan açıklamaya göre; 203 işyerinde 48 bin işçi grevde.
1981. Türkiye'nin Cenevre Başkonsolosluğu'nda görevli Mehmet Yergüz bir Ermeni militan tarafından öldürüldü.
1985. Yönetmenliğini Ali Özgentürk'ün yaptığı At filmi Tokyo Film Şenliği'nde büyük ödülü iki filmle paylaştı.
1993. Tahsin Yücel, Peygamberin Son Beş Günü adlı yapıtıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazandı.
1996 . Habitat II, Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Zirvesi kapsamında düzenlenen Sivil Toplum Kuruluşları Forumu'na katılan yabancı delegeler, polisin memurları ve gazetecileri coplamasını ağızlarına siyah bant takarak protesto ettiler.

Bugün Doğanlar:
1893. Öp beni Kate (Kiss Me Kate) adlı müzikaliyle ünlü Amerikalı besteciş ve söz yazarı Cole Porter.
Bugün Ölenler:
68. Roma İmparatoru Neron, intihar ederek.
1870. Modern İngiliz edebiyatının en önemli yazarlarından, Sanayi Devrimi'nin ve kapitalizmin yarattığı toplumsal eşitsizlik, yoksulluk ve sefaleti konu alan romanlarıyla tanınan Charles Dickens.
1992. Şair, eleştirmen Enver Tunçalp.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

10 Haziran

1909. Telsizle ilk " S.O.S " imdat sinyali Slavonia adlı İngiliz gemisinden verildi.
1916. Osmanlı yönetimindeki Mekke Arap İsyanı sırasında Arapların eline geçti.
1924. İtalyan sosyalist lider Giacomo Matteotti Roma'da faşistlerce kaçırılarak öldürüldü.
1931. Faşistlerle işbirliğini red eden orkestra şefi Arturo Toscanini eşiyle birlikte İtalya'yı terk etti.
1942. Naziler Çekoslavakya'da Lidice kasabasını yerle bir ederek Reinhard Heydrich'in öldürülmesine misilleme olarak 1,300 kişiyi katletti.
1953. Türk Ceza Kanunu'nda değişiklik yapıldı. Artık, kadınlara ve genç erkeklere sözle sarkıntılık 3 aydan 1 yıla kadar, elle sarkıntılık 6 aydan 2 yıla kadar ceza nedeni.
1955. İstanbul Hilton Oteli açıldı. 2,5 yılda biten otelde 300 oda, 500 yatak bulunuyor.
1960. 28 Nisan ve 27 Mayıs'ta ölen Turan Emeksiz, Nedim Özpolat, Ersan Özey, Ali İhsan Kalmaz ve Sökmen Gültekin Ankara'da Anıtkabir yamacında toprağa verildi.
Aynı gün, Celal Bayar ve Adnan Menderes yargılanmak üzere Yassıada'ya götürüldü.
1967. Süregiden Arap- İsrail savaşında İsrail; Gazze Şeridi, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Sina Yarımadasını işgal etti .
1974. "Doktor Hikmet Kıvılcımlı işçi kesimi davası" 1 sonuçlandı; sanıklardan Selma Özkol ve Eşref Bayraklı 5'er yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1981. Sol görüşlü Veysel Güney idam edildi.
1982. Adalet Bakanlığı açıkladı; 3088 yayının cezaevlerine sokulması yasak.
1992. Lice Cumhuriyet Savcısı kızına "Rojda" adını koyan babaya karşı dava açmıştı. Yargıtay "Mahkemenin böyle bir dava açmaya ve çocuğa yeni ad verme yetkisi olmadığı" kararını verdi.
1993. Dünya Sinemalar Günü Türkiye'de ilk kez kutlandı.

Bugün Doğanlar:
1915. Amerikalı romancı Saul Bellow.

Bugün Ölenler:
1923. Fransız yazar Pierre Loti. Bir çok kez İstanbul'a gelen yazarın adı Sultanahmet'te oturduğu sokağa ve Haliçte'ki kahveye verildi. İzlanda Balıkçısı ve Bezgin Kadınlar Loti'nin eserleri arasında yer alıyor. .
1967. Oscar ödüllü Amerikalı aktör Spencer Tracy .
1968. Yazar ve politikacı Hamdullah Suphi Tanrıöver .
1984. Gazeteci, yazar Halide Nusret Zorlutuna.
2000. Suriye'yi aralıksız 30 yıl yöneten Devlet Başkanı Hafız Esat.

 

[PaSikA]

Cevap: Tarihte Bugün

11 Haziran

1929. İstanbul'da hayat pahalılığı 1914'ten 1929'a 16 kat arttı.
1930. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın kurulmasına ilişkin kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1932. Türkiye'de Türk vatandaşlarına tahsis edilen sanat ve hizmetler hakkında kanun çıktı.
1937. Atatürk bütün çiftliklerini ve mallarını millete bağışladığını bildirdi.
1940. Norveç iki ay süren direnişin ardından Nazi ordularına teslim oldu.
1947. Solcu profesörler arasında adı geçen Profesör Muzaffer Şerif Başoğlu, Ankara Üniversite kadrosundan çıkarıldı.
1954. Zonguldak'ta bir madende grizu patlaması meydana geldi;6 işçi öldü, 16 işçi yaralandı.
1960. 27 Mayıs öncesi bozulan ekonomik durumu düzeltmek için hazineye yardım kampanyası düzenlendi. 8 Haziran'da ordu mensupları alyanslarını hazineye bağışladılar. 11 Haziran'da halkın bağışları kabul edilmeye başlandı. İşçilerin, memurların katıldığı kampanya aracılığıyla hazinede yüklü miktarda altın ve mücevherat birikti. Kampanya hakkında daha sonraları, halktan alınan alyanslarla askeri lojmanlar yapıldığına ilişkin söylentiler çıktı.
1963. Basına baskılar sürüyor; Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Zafer gazetesini kapattı.
İstanbul Üniversitesi askeri kordon altına alındı.
1967.İsrail ve Arap komşuları arasında altı gün süren savaş Birleşmiş Milletlerin araya girmesiyle sona erdirildi.
1970. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Sendikalar Kanunu'nda değişiklik yapılması Türkiye İşçi Partisi'nin 4 milletvekili dışında 230 oyla kabul edildi. Yasada yapılan değişiklikler kısa adı DİSK olan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun faaliyetlerini kısıtlamayı amaçlıyordu. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu 15 Haziran'da eylem kararı aldı.
1973. Güney Afrika'da Siyah rektör atanmasını isteyen 1500 öğrenci üniversiteden uzaklaştırıldı.
Aynı gün Türkiye'de, Mardin'in Kızıltepe ilçesinde aşiretler arasında çatışma çıktı. Aralarında Adalet Partisi ilçe başkanının da bulunduğu 12 kişi öldürüldü.
1978. 3 bin hükümlünün yaralanacağı yeni infaz yasasının yürürlüğe girmesiyle tahliyeler başladı.
Aynı gün ülkücülerin silahlı eylemde kullandıkları otomobilin Milliyetçi Hareket Partisi'ne ait olduğu ortaya çıktı.
1979. Cumhuriyet tarihinin 5. devalüasyonu yapıldı; Türk lirasının 1 dolar karşılığı değeri 47 lira 10 kuruş.
Aynı gün kısa adı DİSK olan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Abdullah Baştürk ve 7 yöneticisi, "halkı suç işlemeye tahrik ettikleri" gerekçesiyle 7 gün hapis cezasına çarptırıldı.
1981. Bülent Ersoy'un sahneye çıkması yasaklandı.
1982. Türkiye Güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu Avrupa Güzeli seçildi.
1987. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye'yi yeniden "İşçi haklarını çiğneyen ülkeler" listesine aldı. Gerekçe; iş yasalarıyla anayasa maddelerinin Türkiye'nin imzaladığı uluslararası sözleşmelere aykırı olmasıydı.
1991. Sosyalist Enternasyonal konsey toplantısı İstanbul'da başladı.
1999. Bakanlar Kurulu 13 Mayıs 1999 tarihinde Fazilet Partisi'nden milletvekili seçilen Merve Kavakçı'yı vatandaşlıktan çıkarma kararı aldı. Merve Kavakçı kararın iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açtı.

Bugün Doğanlar:
1910. Fransız okyanusbilimci Jacques Cousteau.
Bugün Ölenler:
1942. Yazar Selahattin Enis.
1979. Amerikalı aktör John Wayne.
1984. İtalyan Komünist Partisi lideri Avrupa Komünizmi'nin fikir babası Enrico Berlinguer.