Basketbol Sözlüğü

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- K -
KEY Ampul, 3 saniye koridoru ve faul atış çizgisine bağlı yarım daire.
KICK IT OUT Pota altında atış şansı olmayan oyuncunun dışarıda bulunan arkadaşına pas atması.
KILLING THE CLOCK Zaman öldürmek; galip durumdaki takımın 24 saniyelik hücum hakkını sonuna kadar kullanması.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- L -
LATERAL PASS Yana doğru verilen pas.
LATERAL SCREEN Yana doğru yapılan perdeleme.
LAY UP Turnike.
LEADING THE FAST BREAK Bir hücumcunun fast break’e koşarken diğerinden önde olması.
LEAD PASS Hareketli bir oyuncunun önüne doğru atılan pas.
LINEUP FOR A FREE THROW Serbest atış sırasında ribaunda gireceklerin işaretli yerlere dizilmesi.
LONG SHOT Uzak mesafeden atılan şut.
LOOPING PASS Yüksekten ve yavaşça atılan pas.
LOOSE BALL Hiçbir takımın sahip olamadığı, yerde yuvarlanan veya seken top.
LOW POST Alçak post, pivot bölgesi veya oradaki oyuncu.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- M -
MAN-TO-MAN Adam adama savunma. Her savunma oyuncusunun belli bir hücum oyuncusunu savunduğu defans sistemi.
MARKING A MAN Hücumcuyu tutmak, savunmak.
MATCH-UPS Eşleşme. Özellikleri birbirine benzeyen oyuncuları birbirlerini savunmakla görevlendirme.
MIDCOURT Orta saha.
MIDCOURT LINE Orta saha çizgisi.
MIDDLEMAN Fast break’te topu ortadan götüren oyuncu.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- N -
NBA 1950’de kurulan Amerikan Ulusal Basketbol Ligi. Profesyonel lig.
NO-LOOK PASS Atılacak hedefe bakmadan atılan pas.
NET File.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- O -
OFFENSE Hücum.
OFFENSIVE BOARDS Hücum ribaundu.
OFFENSIVE FOUL Hücum faulü.
OFFENSIVE GOAL TENDING Top çember seviyesinin üzerinden aşağı inmeye başladığında bir hücumun topa veya çembere değmesi.
OFFENSIVE SYSTEM Hücum sistemi. Rakip savunmaya karşı hücum düzeni.
OFFICIAL Hakem.
OFF-THE-BALL FOUL Topsuz alanda yapılan faul.
OFF THE COURT Sahanın dışı.
ONE-HAND SHOT Tek elle atılan şut.
ONE-THREE-ONE ZONE 1-3-1 alan savunması.
ONE-TWO-TWO ZONE 1-2-2 alan savunması.
OPEN MAN Boş oyuncu, savunması olmayan oyuncu.
OPEN SHOT Boş atış. Savunma olmadan yapılan atış.
OPTION Alternatif, seçenek. Bir hücum düzeni savunmaca durdurulduğunda kullanılabilen alternatif oyun. Bir hücum düzeninde birkaç "opsiyon" bulunur.
OUTLET PASS Ribaund aldıktan sonra fast break’e başlamak için verilen "ilk pas".
OUT OF BOUNDS Dip ve yan çizgilerin dışı. Sahanın dışı.
OUT OF BOUNDS PLAY Topu dışardan oyuna sokan takımın kullandığı oyun.
OUTSIDE Saha dışı. (Out of bounds)
OVERHEAD PASS Baş üzerinden verilen pas.
OVERHEAD SHOT Baş üzerinden atılan şut.
OVERPLAY Top ile çember arasında durup hücumcuya topu aldırmamak için kapalı stens pozisyonunda bulunma.
OVERTIME Normal sürenin berabere bitmesinden sonra oynanan uzatma devresi.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- P -
PAINT 3 saniye koridoru.
PATTERN PLAY Daha önceden planlanmış hareketlerin yapıldığı hücum düzeni.
PENETRATION Potaya doğru dribbling ile yapılan dalış.
PERIMETER SHOOTER Sayısının çoğunu uzak mesafeden atan oyuncu.
PERSONAL FOUL Şahsi faul.
PICK Perdeleme.
PICK AND ROLL Perdeleme yapan oyuncunun, perdelemeyi yaptıktan sonra top almak için potaya doğru devrilmesi.
PIVOTING Tek ayağı hareket ettirirken diğerini sabit tutup yerden kaldırmamak. Sabit olan ayak pivot ayağıdır.
PIVOT PLAYER Potaya yakın oynayan uzun oyuncu.
PLAYER Oyuncu.
PLAYERS’ BENCH Koçun ve yedek oyuncuların maç sırasında oturduğu yer.
POINT GUARD Oyun kurucu.
POP SHOT Çoğunlukla dribbling sonunda aniden atılan şut.
POSSESSION Top hakimiyeti.
POSSESSION ARROW Top hakimiyetinin hangi takımda olduğunu gösteren sayı tabelasındaki ok.
POST PLAYER 3 saniye koridoruna yakın oynayan oyuncu. Serbest atış çizgisi üzerinde ise "high post" (yüksek post), dip çizgiye yakın ise "low post" (alçak post) denir.
POST UP Pivot bölgesinde savunmacıyı sırtına alarak top istemek.
POWER FORWARD Uzun forvet.
PRESS Yoğun savunma baskısı.
PRESSING Hücum veya savunma oyuncusunun çok zorlaması ve saçma hatalar yapması.
PRESSING DEFENSE Baskılı savunma.
PRESSURE DEFENSE Baskılı savunma.
PUMP Atışı yapmadan evvel topu yukarı kaldırıp aşağı indirmek.
PUSHING FOUL İterek yapılan faul.
PUSH IT UP Topu çok hızlı şekilde hücum sahasına getirmek.
PUT THE BALL ON THE FLOOR Topu yere vurma, dribbling yapma.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- Q -
QUARTER Dört periyottan biri; çeyrek. Avrupa liginde bir periyot 10 dk., NBA’ de ise 12 dakikadır.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- R -
RACK Çember.
READ A DEFENSE Savunmayı okuma.
REBOUNDING (REBOUND) Sayı olmayan bir atıştan sonra topun havada iken yakalanması, ribaund almak.
RECOVER Yeniden savunmak, tekrar kapamak.
REFEREE Hakem.
RIM Çember.
ROLL Devrilmek.
RUN AND GUN Çok yüksek tempoda oynayıp, ilk fırsatta atış yapma.
RUNNING A PLAY Bir hücum setinin oynanması.
RUNNING RIGHT-HANDER Çok hızlı koşarken, potaya şut atmak.
RUSSEL ELBOWS Ribaundu alan oyuncunun dirseklerini çıkarıp rakibin yaklaşmasını önlemesi. Bunu Bili Russel popüler yapmıştır.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- S -
SAFETY PLAYER Güvenlik oyuncusu. Hücum sırasında orta sahaya yakın olan oyuncu; fast break’i kesmekle görevlidir.
SAGGING Ters taraf savunmacılarının iyice "gömülüp" yardıma hazır oldukları savunma şekli. Hücumcunun "float" edildiği adam adama savunma.
SCOOP PASS Tek elle alttan çabuk atılan pas.
SCOREBOARD Sayı tabelası.
SCOREKEEPERS Sayıları tutanlar.
SCORING Sayı yapma.
SCOUT Rakip takımları seyredip, oynadıkları oyunları ve oyuncuların özelliklerini rapor halinde hazırlamak.
SCREEN Perdeleme.
SECRETARIAT Pozisyonunun en iyisi, diğerlerine baskın olan oyuncu.
SET PLAY Yapılacak hareketleri önceden planlanmış hücum oyunu.
SET SHOT Stop yaptıktan sonra potaya hedef alınıp yapılan atış.
SHADOW DEFENSE Gölge savunması. Savunmacıların hücumcuları sadece takip ettikleri çalışma şekli.
SHOOTING CLOCK Bir takımın sınırlı hücum süresini gösteren şut saati. 24 saniye cihazı. FIBA ve NBA kurallarına göre 24 saniye içinde hücum takımının topun çembere çarptırılması gerekmektedir.
SHOT CHART Maçta atılan tüm şutların kaydedildiği kağıt.
SHOOTING GUARD Takımın en iyi şutörü.
SHOVEL PASS Tek veya iki elle alttan atılan pas.
SIDELINES Yan çizgiler.
SIGNALS Parmak veya elle gösterilen işaretler.
SIXTH MAN 6. adam. Oyuna giren ilk yedek oyuncu.
SKY HOOK Çok yüksekten bombeli olarak atılan çengel atış
SLAM DUNK Smaç.
SLIDING Savunma duruşunda (stance) iken yapılan kayma adımları.
SLOW BREAK Hücuma yavaş yavaş gelip set hücumuna başlama.
SMALL FORWARD Takımın en atletik oyuncusu. Kısa forvet.
SNATCH Rakibin elinden ribaundu alma.
SPINNING LAYUP Turnikeye başlarken vücudu yana doğru döndürüp topa falso verdirerek yapılan potalı atış.
STAFF Ekip, kadro, teknik ekip ve antrenörler için kullanılır.
STAGGER STANCE Savunma duruşu. Bir ayak ötekinin biraz önünde, ayaklar omuz genişliğinde açık ve bir el topu çalmak için ileri doğru uzanmış.
START THE CLOCK Saatin çalışmaya başlaması.
STATISTICKS İstatistik.
STEAL Top çalma.
STEPS Topla beraber, dribbling yapmadan yürüme. Bu bir kural ihlalidir.
STOPPING ON A DIME Koşan oyuncunun aniden durması.
STUFF Smaç yapma veya şutu kesme, blok yapma.
STRONG SIDE Oyun sırasında topun olduğu saha.
STUNTING Savunmada devamlı değişiklik yapmak. Bölge savunması yaparken adam adama savunmaya dönme gibi...
SUBMARINING Savunmacının, zıplayan hücumcunun altına girerek yaptığı faul.
SUBSTITUTES Yedekler.
STRETCHING Germe. Oyundan önce ve sonra yapılan ısınma ve soğuma jimnastiği.
SUPERSTAR Çok iyi oyuncu.
SWEEP THE BOARDS Herkesten yükseğe zıplayıp ribaundu almak.
SWITCH Savunmada adam değişme.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Basketbol Sözlüğü

- T -
TAKE IT OUT Sayı sonrası topun oyuna sokulması.
TAP Topu tipleme.
TEAM FAULS Takım faulleri.
TEAMWORK Savunmada ve hücumda takımca çalışma.
TECHNICAL FOUL Teknik faul.
TELEGRAPHING Telgraf çekme. Hücumun pas verirken, pası vereceği yeri çok belli etmesi.
THREE-ON-TWO Üç hücum oyuncusunun iki savunmacıya karşı hücum etmesi.
THREE POINT PLAY Üç sayı atmak için yapılan oyun.
THREE SECOND RULE Üç saniye kuralı. Bir hücum oyuncusu rakip takımın potasının altındaki tahditli bölgede üç saniyeden fazla kalırsa top savunma takımına geçer.
THREE-SIXTY Kendi etrafında 360 derece dönüp smaç yapmak.
THREE-TWO 3-2 alan savunması.
THROW IT DOWN Smaç yapmak.
TIMEKEEPER Maçta süreyi tutan görevli.
TIMEOUT Mola.
TIMING Zamanlama.
TIP-IN Hücum ribaundu sonrasında topu bir anlık dokunmayla rakip takımın çemberine atmak.
TRAILER Fast break’te arkadan gelen hücum oyuncusu.
TRAIN Arka arkaya galibiyet alan ve durdurulamayan takım.
TRAINER Masör.
TRAINING RULES Koçun koyduğu disiplini sağlayan çalışma kuralları.
TRANSITION GAME Hücumdan-savunmaya veya savunmadan-hücuma geçiş oyunu.
TRAP Tuzak; iki savunmacının bir hücumcuyu sıkıştırması.
TRAVELING Hücum oyuncusunun topu hatalı sürmesi. Kural ihlali.
TRIPLE DOUBLE İstatistikte tutulan hanelerden (ribaund, sayı, asist, top kapma gibi) üçünden birden 10 veya daha fazla sayıda yapmak.
TRIPLE SCREEN 3 oyuncunun birden perdeleme yapması.
TRY FOR A FIELD GOALD 2 sayılık bir atış.
TRYOUTS Sezon başında yapılan oyuncu seçmesi. Oyuncuyu deneme.
TURNAROUND JUMPER Arkası potaya dönük topu aldıktan sonra potaya dönüp zıplayarak yapılan atış.
TURNOVERS Top hakimiyetini kaybettiren hatalar.
TWENTY FOUR SECOND 24 saniye kuralı; hücum takımının topu RULE kullanma süresi. Eğer hücum takımı 24 saniye içinde topu çembere çarptıramazsa, top savunma takımına geçer.
TWO-ONE-TWO 2-1-2 alan savunması.
TWO-TWO-ONE 2-2-1 alan savunması.